Capital Dergisi'nin haberine göre, son iki yıldır bankacılık sektöründe kurumsal ve ticari segment lokomotif rol üstleniyor. Bu yılın ilk yarısında sektörde toplam nakdi krediler portföyü 1,92 trilyon TL seviyesine ulaştı. Bu rakamın yüzde 51’i kurumsal ve ticari kredilerden, yüzde 25’i de KOBİ kredilerinden geliyor. Önemli bir ağırlığa sahip bu iki alanda da bankacılar kredi kararlarında sektörel değerlendirme yapıyor. Elbette her bankanın kredi politikası farklı ve kendi niş alanlarını yaratmak için farklı sektörlerde yoğunlaşmaları da çok normal. Bankacılık uzmanı Mehmet Sönmez’in de dikkat çektiği gibi bankalar kredi verirken ilk olarak firmanın sermaye yapısına, ardından iş yapabilme kapasitesine ve nakit akış tablosuna bakıyor. Ancak bu değerlendirmede sektörel risk sınıflandırması da önem taşıyor. Kârlılıkları düzenli olarak eriyen ya da sürdürülebilir büyüme sorunu olan sektörlerde faaliyet gösteren şirketler için kredilerden pay kapmak her zaman daha zor oluyor. Biz de son dönemde finans dünyasının kredi politikalarını anlamak adına tüm bankaların genel müdür ve genel müdür yardımcılarıyla leasing ve faktoring şirketlerinin genel müdürlerini kapsayan 200’e yakın yöneticiye ulaştığımız bir anket gerçekleştirdik. 83 finans yöneticisinin katıldığı anketle en çok kredi verilmek istenen sektörleri belirledik.
EN GÖZDE SEKTÖR
Bankacılara göre yenilenebilir enerji, bugünün en favori sektörü. Ankete katılanların yüzde 21,3’ü, kredi verirken güneş ve rüzgar ihaleleriyle öne çıkan yenilenebilir enerjiye öncelik vereceğini söylüyor. “Sektör bağımsız Türkiye’nin tüm sektörlerinde en iyi firmalarla çalışmak isteriz” diyen Garanti Bankası Genel Müdürü Fuat Erbil, ancak büyümeye katkı sağlayan alanlarda daha fazla aktivite görüldüğünü belirterek, yenilenebilir enerjiyi de bu hareketlilikte öne çıkan sektör olarak ayrıştırıyor. Garanti Bankası Kurumsal Bankacılık ve Hazine Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Erün, yenilenebilir enerji, otomotiv ve sağlık alanlarını ilk üç gözde sektör olarak sıralıyor. Bank Pozitif Yönetim Kumlu Başkanı Haşan Akçakayalıoğlu ve TEB Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Turgut Boz’un listesinde de ilk sırada yenilebilir enerji yer alıyor. Bu alanda öncü bankalardan TSKB’nin genel müdür yardımcısı Hakan Aygen, “Son yıllarda ağırlıklı olarak yenilenebilir enerji, çevre, enerji ve kaynak verimliliği gibi temalarda fonlar temin ettik. Sektörel önceliklendirmemizi de bu fonlar belirliyor” diyor. Eski bankacı Mehmet Sönmez, bu alanın hem yatırımcıların yenilenebilir enerji alanına girdiklerinde olumlu çevresel katkı nedeniyle devletlerden teşvik almaları hem yatırımın geri dönüş hızının çok cazip olması nedeniyle öne çıktığım aktarıyor. Dolayısıyla yenilenebilir enerjide verilen kredinin geri dönmeme olasılığı çok düşük. Aynı zamanda bankalar için “gelir” açısından cazip bir alan.
POTANSİYELE YATIRIM
Bankacıların kredi değerlendirmesinde ilk baktıkları kriter, sektörün yüksek büyüme potansiyeli taşıması. Aynı şekilde global piyasalarda gelecekte önemini artıracak sektörleri de kredi portföylerinin ilk sıralarında görmek istiyorlar. Anketimize göre yabancı yatırım çekebilmesi ve bankacılık için niş olması, yani yüksek kârlılıkla çalışmaya izin vermesi de kredi verme kararında öne çıkan kriterlerden...
Bu kriterlere sahip ve bu yıl ihracatta rekor kıran otomotiv sektörü de yüzde 13,3 oranıyla ikinci gözde alan olarak belirleniyor. Şekerbank Kurumsal ve Ticari Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Umut Ülbegi, otomotivi favori olarak görüyor. Aynı şekilde gıda-içecek sektöründe de bankacılar kredi vermeye gönüllü. Amerikan danışmanlık şirketi N2Growth Türkiye yönetici ortağı Tunç Akyurt, gıda- içeceğin özellikle iç tüketiminden iyi pay alması ve genç nüfusla büyüme potansiyelinin yüksek olması nedeniyle tercih edildiğini aktarıyor. Özellikle yurt dışında Türk müteahhitlerin işleriyle öne çıkan taahhüt ve inşaat sektörü ile sağlık da gözde ilk 5 sektör arasında yerini alıyor. “Müşterinin bulunduğu sektör tabii ki kredi değerlendirmemize yön veren unsurlardan biri ancak müşterinin kredibilitesi bizim için risk değerlendirmesinin merkezinde bulunuyor” diyen QNB Finansbank Kurumsal ve Ticari Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Ömür Tan da kurumsal ve ticari bankacılıkta sektörden daha hızlı büyüme hedefiyle ulaşım, inşaat taahhüt, gıda ve sağlık sektörlerinde daha iştahlı olduklarını açıklıyor.
İKİ SEKTÖRDE KAFALAR KARIŞIK
Yalnız bankacıların enerji ve inşaat taahhüt alanlarında çelişkileri var. İnşaat taahhüt alanı en çok kredi verilmek istenen sektörlerde 4’üncü sırada sayılırken alt kınlımı olan konut inşaatı riskli bulunuyor. Burada bankacılık danışmanları Türk müteahhitlerinin yurt dışında başı çektiği taahhüt işleri, ve devletin desteklediği yol, köprü altyapı gibi büyük projelerde bankaların iştahlarını her zaman sürdürdüklerini belirtiyor. Ancak iş, inşaatın konut tarafına gelince tablo değişiyor. Burgan Bank Genel Müdürü Murat Dinç, “Sektörden ziyade müşteriye bakıyoruz. Taahhüt tarafında aktifiz. Orta Doğu ve Körfez ülkelerinde iyi işler alıyoruz” derken gayrimenkul geliştirme tarafında ise projeye bakarak kredi analizi yaptıklarını aktarıyor. Bu noktada Fuat Erbil de “Altyapı ve taahhütte hareket hep var. Ama konutun sadece belli segmentlerinde, orta ve altı gelir grubuna üretilen projelerde hareket oluyor” şeklinde konuşuyor. Üst gelir grubuna yönelik yapılan projelere bankacılık çekimser yaklaşıyor. Mehmet Sönmez de “Gayrimenkul tarafında ‘yoğurt üflenerek’ yeniliyor. Firmanın likidite durumu, inşaatın lokasyonu ve hedef kitlesi çok önemli. Risk yönetiminde bu kriterlere bugün her zamankinden çok dikkat ediliyor” diyor. Aynı şekilde bankacılar enerji sektöründe de ancak kârlı projelerde kredi vermede rahat davranıyor. Çok değil 5 yıl önce favori sektörlerden olan enerjide, fiyatların getirdiği hayal kırıklığı kredi kararlarına da yansımış görünüyor. Çünkü enerji yüzde 11,7 ile en çok kaçınılan sektörlerden. Burgan Bank Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erten ve İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Murat Bilgiç, enerji sektörünü riskli alan olarak gösteriyor. Fuat Erbil de “Konvansiyonel enerjide niş alan yok” diyor. Danışman Tunç Akyurt, burada sıkıntıyı 15-20 yıla yayılan vadelerle kredi talebi olmasına bağlıyor.
YORUMLAR